به گزارش قدس آنلاین به نقل از ایرنا ، نظربایف و همتای ازبکش «اسلام کریماف» که هر دو از ماه ژوئن سال 1989 تاکنون ، 27 سال است همچنان زمام قدرت را در قزاقستان و ازبکستان در دستان خود نگه داشتهاند، کهنسالترین حاکمان آسیای مرکزی به شمار میروند.
در مقایسه با کریماف که با شیوههای شدید سرکوب دگراندیشان و به زندان انداختن هزاران نفر از مخالفین سیاسی اش مشهور شده است، نظربایف را «حاکم خودکامه نرم» نام میبرند.
نظربایف یکم دسامبر سال 1991 ، در نخستین انتخابات سراسری ریاست جمهوری قزاقستان که هیچ رقیبی نداشت با کسب 98.7 درصد آرا پیروز شد. سال 1995 زمان ریاست جمهوری او را با انجام یک همه پرسی تمدید کردند. نظربایف همین طور با کسب اکثریت آرا در انتخاباتات ریاست جمهوری سالهای 1999، 2005 ، 2010 و 2015 پیروز اعلام شد و زمان ریاستش را تا سال 2020 که به سن 80 خواهد رسید تمدید کرده است.
در سال 2010 قزاقستان قانونی در باره نخستین رئیس جمهوری تصویب کرد که بر اساس آن به نظربایف عنوان «پیشوای ملت» داده شد .
منتقدانش نظربایف را متهم میکنند که در تقسیم مناصب دولتی به تبار و خویشاوندان خود از جمله به فرزندان، دامادها و نوه هایش برتری میدهد و «شخص پرستی» را در قزاقستان رواج داده است.
بخش تاجیک تارنمای رادیو آزادی روز یکشنبه در گزارشی نوشت: سالروز تولد نظربایف را که چهارشنبه هفته گذشته ششم جولای بود بیشتر سران کشورهای پساشوروی تبریک گفته و همگی برای او آرزوی سلامتی کردهاند. از جمله «ولادیمیرپوتین» رئیس جمهور روسیه در نامه تبریکش نوشته است که «اساسا با شرافت تلاشهای شخصی شما اتحاد اقتصادی اوراآسیا در چارچوب همکاری های چند جانبه موثر شکل گرفت».
«الکساندر لوکاشنکو» رئیس جمهوری بلاروس «خدمات بی دریغ» نظربایف را زمینه کامیابی قزاقستان در امر پیشبرد اصلاحات گسترده نامیده است. «امامعلی رحمان»، رئیس جمهوری تاجیکستان نیز در نامه تبریکش تاکید کرده است که تحت رهبری نورسلظان قزاقستان در راه پیشرفت اقتصادی و اجتماعی و تحکیم آبرو و اعتبارش در عرصه بینالمللی به «کامیابیهای بی نظیر » دست یافته است.
اما تبریک غیرمنتظره را نظربایف در آستانه زادروزش از شخصی دریافت کرد که نسبت به حاکمان کشورهای پساشوروی چندان احساس علاقه و محبتی نشان نمیدهد. میلیاردر آمریکایی «جرج ساراس» اخیرا در محفلی، به فرایند «طی شده» کشورهای پساشوروی در 25 سال گذشته از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی پرداخت و گفت: «شاید عجیب باشد، ولی بیشتر از همه قزاقستان توانست که خود را از روسیه مستقل کند. نظربایف همیشه نسبت به دیگران در گذشته آگاه و بامعرفتتر بود. با وجود اینکه او مدت خیلی طولانی بر سر قدرت است و اشتباههای زیادی هم مرتکب شد ولی در کشورش جمعیت باسواد زیادی بوجود آورد که خارج از کشور تحصیل کرده اند. قزاقستان برای استقلال کامل از روسیه تلاشهای زیادی انجام میدهد و من میتوانم بگویم که تنها قزاقستان در میان کشورهای پساشوروی از همه پیشرفتهتر و مستقلتر است.»
ولی «سیرگئی دوناف» تحلیلگر مسائل سیاسی قزاقستان با این اندیشه ساراس، موافق نیست. او میگوید، نظربابف توانسته است نظام در اصل خودکامه اش در قزاقستان را در چشم جهان دمکراتیک جلوه دهد.
وی گفت: به عقیده من نظربایف حاکم خودکامه یکی از کشورهای آسیای مرکزیست که یک نظام سیاسی سوالبرانگیز مبنی بر قدرت مطلق را ایجاد کرده است. او نظام سیاسی چنان حیلهگرانهای ساخته است که قوانینش در روی کاغذ، تمام معیارهای دمکراتیک را تضمین میکند ولی در اصل مردم از آزادیهای سیاسی که در قانون برایشان داده شده است ، در زندگی محرومند.
نورسلطان نظربایف سال 1940 میلادی در روستای «چیمالغن استان المه عطا» به دنیا آمد. سال 1960 آموشگاه شماره 22 شهر «دنیپرادزیرژنسک» اکراین و سال 1967 دانشکده صنعت شهر قرغنده را به پایان برد. او سابقه کارش را در کارخانه ای در همین شهر آغاز کرده و از سال 1969 وارد کار حزبی شد و از سال 1979 در سن 39 سالگی دبیر کمیته مرکزی حزب کمونیست قزاقستان و سال 1984 در سن 44 سالگی رئیس شورای وزیران قزاقستان شد. سال 1989 در مسکو دبیر اول حزب تکتاز کمونیست و سال 1990در پارلمان، رئیس جمهوری قزاقستان که هنوز تحت حاکمیت شوروی بود ، شد.
از یکم دسامبر سال 1991 تاکنون نظربایف در شش دوره انتخابات و بدون رقیب یکه تاز انتخابات بوده و همچنان ریاست را در دستان خود دارد. زمان ریاست وی تا سال 2020 که به سن 80 خواهد رسید ادامه دارد و بعد از آن تحلیلگران می گویند معلوم نیست که وی بخواهد دست از قدرت بکشد.
در سال 2010 قزاقستان قانونی در باره نخستین رئیس جمهوری تصویب کرد که بر اساس آن به نظربایف عنوان «پیشوای ملت» داده شد . بر اساس این عنوان اگر حتی وی رئیس جمهوری نشود بخاظر داشتن این عنوان باز هم نقش اصلی را در تصمیم گیرهای کشور خواهد داشت.
در باره نظربایف در قزاقستان صدها کتاب به رشته تحریر در آمده است، ماه آوریل سال جاری پنجمین فیلم از سلسه فیلم «راه پیشوا» در شبکه های تلویزیونی این کشور پخش شد. این سریال راه زندگی رئیس جمهوری قزاقستان را از ابتدای کودکی تا امروز روایت می کند و گفته میشود سری های جدید این فیلم ها در نوبت پخش هستند.
نظربایف سه دختر، پنج نوه و هشت نبیره دارد. از دخترانش دارغه نظربایف معاون نخست وزیر قزاقستان و بقیه هم منصب های دولتی دارند.
به نوشته مجله آمریکایی «Forbes» میزان املاک مربوط به خویشاوندان نزدیک نظربایف از میلیاردها دلار می گذرد.
روزنامه فاینال تایمس «Financial Times» چاپ بریتانیا دو ماه پیش نوشت که نظربایف با در نظرداشت بالا رسیدن سنش خواه و ناخواه روی شیوههای انتقال قدرت فکر میکند و یک سناریوی احتمالی می تواند تاسیس یک نهاد رهبری باشد که در آن نقش اساسی را البته نزدیکان خود او باید بازی کنند. اما «سیرگی دوناف» تحلیلگر قزاق میگوید با آن نقش و آرزوهایی که نظربایف دارد چندان به نظر نمیرسد که او در فکر انتقال قدرت به فرد غیر باشد حتی به یکی از فرزندان خودش.
۲۰ تیر ۱۳۹۵ - ۲۳:۳۳
کد خبر: 400264
«نورسلطان نظربایف» رئیس جمهوری قزاقستان، کهنسالترین حاکم در آسیای مرکزی که به سن ۷۶ سالگی رسیده است همچنان در سودای تداوم قدرت است اما ناظران امور سیاسی، حل مسئله انتقال قدرت را به دلیل سنش ، دردسر اساسی نظربایف میشمارند.
نظر شما